مسجد نصیرالملک ایران

مسجد نصیرالملک، نگینی درخشان در قلب شیراز، یکی از زیباترین و باشکوه ترین مساجد تاریخی ایران است که با رقص بی نظیر نور و رنگ در شیشه های دل فریبش، هر بیننده ای را مسحور خود می کند. این شاهکار معماری دوره قاجار، نه تنها یک عبادتگاه، بلکه گنجینه ای از هنر و فرهنگ ایرانی اسلامی به شمار می رود. شهرت این بنای کم نظیر فراتر از مرزهای ایران رفته و بسیاری آن را با نام «مسجد صورتی» می شناسند، نامی که از حضور پررنگ رنگ صورتی در کاشی کاری های خیره کننده اش نشأت می گیرد. قدم گذاشتن به فضای این مسجد، به معنای ورود به دنیایی است که در آن، هنر، معماری و معنویت به شکلی شگفت انگیز در هم آمیخته اند. هر گوشه از این مسجد داستان ها دارد و هر نقش و نگار، حاصل ذوق و هنر والای معماران و هنرمندان ایرانی است. این تجربه، سفری است به عمق تاریخ و زیبایی، جایی که زمان برای لحظاتی از حرکت باز می ایستد.

مسجد نصیرالملک کجاست؟ موقعیت و دسترسی آسان به نگین شیراز

مسجد نصیرالملک، جواهری پنهان در بافت قدیمی شهر شیراز، در محله ای تاریخی به نام گود عربان قرار گرفته است. این محله که در گذشته با نام اسحق بیگ شناخته می شد، در جنوب خیابان پر جنب و جوش لطفعلی خان زند، در کوچه نصیرالملک واقع شده است. موقعیت مکانی این مسجد، آن را به بسیاری از دیگر جاذبه های مهم و دیدنی شیراز نزدیک کرده است. با فاصله ای کوتاه از این مسجد، حرم مطهر شاه چراغ و بازار وکیل قرار دارد که این امکان را به بازدیدکنندگان می دهد تا با یک برنامه ریزی مناسب، بتوانند در یک روز از چندین شاهکار تاریخی شیراز بازدید کنند.

مسیرهای دسترسی به مسجد نصیرالملک

دسترسی به مسجد نصیرالملک از نقاط مختلف شهر شیراز با وسایل حمل و نقل عمومی به راحتی امکان پذیر است:

• مترو: نزدیک ترین ایستگاه مترو، ایستگاه ولی عصر است. پس از پیاده شدن در این ایستگاه، مسافتی حدود ۱۴۰۰ متر را می توان با پای پیاده طی کرد تا به مسجد رسید. این پیاده روی فرصتی است تا بافت سنتی اطراف را نیز مشاهده کرد.
• اتوبوس: خطوط اتوبوسی که به چهارراه مشیر می رسند، گزینه دیگری برای دسترسی هستند. از این چهارراه تا مسجد حدود ۱۶۰۰ متر فاصله است که می توان این مسیر را پیاده رفت یا از تاکسی های محلی استفاده کرد.
• تاکسی: تاکسی های اینترنتی یا تاکسی های گذری نیز به راحتی شما را تا خیابان لطفعلی خان زند و سپس تا کوچه نصیرالملک می رسانند.

انتخاب هر یک از این مسیرها، امکان تجربه ای دلپذیر از قدم زدن در کوچه پس کوچه های شیراز را فراهم می آورد و بازدیدکنندگان را به قلب تاریخ این شهر می برد.

تاریخچه ای پر از هنر؛ از بانی تا مرمت مسجد صورتی

داستان ساخت مسجد نصیرالملک، روایتی از همت و ذوق خاندان های اصیل شیرازی در دوران قاجار است. این مسجد به دستور میرزا حسنعلی نصیرالملک، از بزرگان و اشراف زادگان سرشناس دوره قاجار و از نوادگان قوام الملک، ساخته شد. نصیرالملک، که به نیکوکاری و عدالت پروری شهره بود، بخش قابل توجهی از املاک خود را وقف امور خیریه کرد و این مسجد نیز از جمله میراث گرانبهای اوست. هدف او از ساخت این بنا، علاوه بر ایجاد یک عبادتگاه، به نمایش گذاشتن هنر و معماری اصیل ایرانی بود.

سال های ساخت و معماران برجسته

عملیات ساخت این مسجد باشکوه در سال ۱۲۹۴ هجری قمری (مصادف با ۱۲۵۵ خورشیدی) آغاز شد و حدود ۱۲ سال به طول انجامید تا سرانجام در سال ۱۳۰۵ هجری قمری (۱۲۶۷ خورشیدی) به پایان رسید. مسئولیت این پروژه عظیم بر عهده دو تن از معماران چیره دست و هنرمند آن زمان، یعنی حاج محمدحسن معمار و میرزا رضا کاشی گر بود. نام این استادکاران، همراه با اشعاری از شوریده شیرازی، بر کتیبه های سنگی مسجد نقش بسته است، یادبودی از خالقان این اثر بی نظیر. تکمیل جزئیات تزئینی، به ویژه شیشه های رنگی شبستان غربی، چندین سال پس از اتمام ساخت اولیه توسط استاد حاج میرزا به انجام رسید که امروزه به شهرت جهانی مسجد کمک شایانی کرده است.

ثبت ملی و نگهبانی از یک میراث

مسجد نصیرالملک، با توجه به ارزش های تاریخی و هنری بی شمارش، در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۵۸ با شماره ثبت ۳۹۶، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این ثبت، تأکیدی بر اهمیت این بنا به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از میراث فرهنگی و هنری کشور است. نگهداری و مرمت این بنای ارزشمند، با رعایت استانداردهای بین المللی مرمت آثار تاریخی، از سال ها پیش توسط موقوفه نصیرالملک آغاز شده و همچنان تحت نظارت اداره کل اوقاف و امور خیریه فارس ادامه دارد. این موقوفه، با تکیه بر وقف نامه بانی اولیه، مسئولیت تأمین هزینه های نگهداری و تعمیرات مسجد را بر عهده دارد و اطمینان می دهد که این شاهکار معماری برای نسل های آینده حفظ خواهد شد.

سفری به قلب زیبایی؛ بررسی جزئیات معماری و هنر مسجد نصیرالملک

مسجد نصیرالملک با مساحت ۲۸۹۰ متر مربع و زیربنای ۲۲۱۶ متر مربع، نمونه ای بی نظیر از سبک معماری دوره قاجار است که با تزئینات بی شمار، از جمله کاشی کاری های هفت رنگ، مقرنس کاری های ظریف و شیشه های رنگی، جلوه ای خیره کننده یافته است. تفاوت اصلی این مسجد با بسیاری از مساجد دیگر، استفاده بی پروا از رنگ صورتی در کاشی کاری ها و همچنین تمرکز بر بازی نور و رنگ است که فضایی کاملاً متفاوت و رویایی ایجاد می کند.

سردر ورودی و هشتی باشکوه

ورودی اصلی مسجد، خود دروازه ای به سوی دنیایی از هنر است. سردر با شکوه و زیبایی خاص خود، با کاشی کاری های هفت رنگ مزین شده که نقوش گل سرخ، گل زنبق شیراز و نقوش اسلیمی بر آن نقش بسته اند. این کاشی ها، رنگ های طبیعی خود را از دل خاک و طبیعت گرفته اند. در بالای قاب سنگی درِ ورودی، کتیبه ای سنگی به خط نستعلیق دیده می شود که شعری از شوریده شیرازی را در بر دارد و تاریخ ساخت بنا را یادآور می شود.

پس از عبور از در چوبی مسجد، وارد هشتی آجری می شویم که با یک پیچ ۹۰ درجه، بازدیدکننده را به راهرویی هدایت می کند که به حیاط مرکزی مسجد منتهی می شود. این طراحی پیچ در پیچ، نوعی تأخیر در ورود ایجاد کرده و حس کنجکاوی و کشف را در مخاطب برمی انگیزد، گویی که برای رسیدن به قلب زیبایی، باید مسیری را طی کرد.

حیاط مرکزی و حوض بزرگ

حیاط مسجد نصیرالملک، فضایی دلگشا و آرامش بخش است که با فرم چهارگوش خود، تعادلی هندسی به مجموعه می بخشد. در مرکز این حیاط، حوضی مستطیلی به ابعاد ۴.۵ در ۱۶.۵ متر خودنمایی می کند. این حوض، که با فواره های سنگی اش طراوت خاصی به فضا می بخشد، در گذشته از آب گاوچاه مسجد سیراب می شده است. دور تا دور حیاط، با کاشی کاری های هفت رنگ و نقش ونگارهای زیبا تزئین شده که هر بیننده ای را به تماشای جزئیات هنری دعوت می کند.

ایوان های شمالی (طاق مروارید) و جنوبی

مسجد نصیرالملک دارای دو ایوان اصلی در اضلاع شمالی و جنوبی حیاط است که هر کدام ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند.

ایوان شمالی (شاه نشین یا طاق مروارید)

این ایوان، که به دلیل زیبایی و عظمتش به «طاق مروارید» شهرت یافته، با ارتفاعی حدود هشت متر، جلوه ای بی نظیر دارد. سقف آن با مقرنس کاری های بی مانند و کاسه سازی پنج کاسه تزئین شده که حس عمق و شکوه را القا می کند. چهار غرفه در این ایوان وجود دارد و نام «طاق مروارید» از تورفتگی های ظریف و شکل مرواریدگونه آن گرفته شده است. کاشی کاری های هفت رنگ با نقوش گل و بوته، تمام سطوح داخلی و بیرونی این ایوان را پوشانده و آیات قرآنی با خط ثلث بر آن نقش بسته اند.

ایوان جنوبی

ایوان جنوبی، به منظور ایجاد قرینه سازی با ایوان شمالی ساخته شده است. این ایوان نیز با مقرنس کاری و کاشی کاری های مشابه، زیبایی خاص خود را دارد، اما فاقد همان کاربری و شهرت ایوان شمالی است. وجود دو گلدسته در این قسمت، آن را از ایوان شمالی متمایز می کند و جلوه ای متفاوت به مسجد می بخشد. یک درِ کوچک در این ایوان به اتاقک و سپس به گلدسته ها راه دارد.

شبستان غربی؛ قلب تپنده نور و رنگ

بدون شک، شبستان غربی مسجد نصیرالملک، جایی است که جادوی واقعی نور و رنگ به اوج خود می رسد و این مسجد را به شهرتی جهانی رسانده است. این شبستان، با نام «شبستان تابستانه» نیز شناخته می شود و طراحی آن به گونه ای است که در گرمای تابستان، فضایی خنک و دلپذیر را فراهم آورد. اما آنچه این شبستان را خاص می کند، وجود هفت پنجره بزرگ با شیشه های رنگی است که نور خورشید را به رنگین کمانی خیره کننده تبدیل می کند و بر روی فرش های کف و دیوارهای مسجد نقش می بندد.

رقص نور و رنگ بر کف شبستان غربی مسجد نصیرالملک، تجربه ای فراتر از دیدن یک بناست؛ این جلوه ای از شکوه هنری است که روح را به پرواز درمی آورد و حسی از آرامش و شگفتی بی اندازه را به ارمغان می آورد.

ستون های سنگی این شبستان، از دیگر عناصر معماری چشمگیر آن هستند. شش زوج (دوازده عدد) ستون سنگی با طرح مارپیچ، به نیت دوازده امام، سقف شبستان را استوار نگه داشته اند. این ستون ها که از جنس سنگی مرغوب و با الهام از ستون های مسجد وکیل حجاری شده اند، هر کدام به خودی خود اثری هنری محسوب می شوند. کاشی کاری های سقف و دیوارها نیز با نقوش گل و بوته و آیات قرآنی به خط ثلث، جلوه ای بی بدیل دارند. محراب این شبستان نیز با تزئینات سنگی و کاشی کاری ظریف، فضایی معنوی و دلنشین را ایجاد کرده است.

نکته جالب توجه در تزئینات این شبستان، حضور گاه وبیگاه نقوش غیرمعمول، مانند نقوش کلیسایی، است که نشان دهنده تبادل فرهنگی و نوآوری هنری در دوره قاجار است. این تنوع، به غنای بصری مسجد می افزاید و داستان هایی ناگفته از زمان خود را روایت می کند.

شبستان شرقی؛ خلوتگاه زمستانه و موزه

در مقابل شکوه رنگارنگ شبستان غربی، شبستان شرقی مسجد نصیرالملک، با سادگی و آرامش بیشتری خودنمایی می کند. این شبستان، که به «شبستان زمستانه» معروف است، به دلیل جهت گیری خاص خود، در فصول سرد سال فضایی گرم تر و مطبوع تر را ارائه می دهد. هفت ستون ساده و بدون طرح خاص، در یک ردیف در وسط این شبستان قرار گرفته اند و سقف با کاشی های کوچک تر تزئین شده است.

یکی از ویژگی های مهم شبستان شرقی، قرارگیری موزه اوقاف در این بخش است که آثار و اسناد مربوط به مسجد و موقوفات آن را به نمایش می گذارد. درِ منتهی به گاوچاه و کتیبه ای از شعر معروف سعدی با مضمون «غرض نقشی ست کز ما باز ماند» بر سردر این شبستان، به جذابیت های فرهنگی آن افزوده است. این شبستان با وجود سادگی نسبی، حس آرامش و خلوت خاصی دارد که آن را از شبستان غربی متمایز می کند.

گاوچاه؛ نمادی از زندگی گذشته

در گذشته، زمانی که خبری از سیستم های پیشرفته آبرسانی نبود، گاوچاه نقش حیاتی در تأمین آب منازل و اماکن عمومی داشت. مسجد نصیرالملک نیز از این قاعده مستثنی نبوده و دارای یک گاوچاه تاریخی است که در پشت شبستان شرقی قرار دارد. این بخش شامل یک چاه بزرگ، یک حوضچه و دالانی است که برای تردد گاو آبکش مورد استفاده قرار می گرفته است.

کاربری این گاوچاه، نه تنها تأمین آب برای وضو و مصارف مسجد، بلکه برای پر کردن حوض مرکزی حیاط نیز بوده است. این سازه، نمادی زنده از روش های زندگی و مهندسی سنتی ایرانیان در گذشته است و بازدید از آن، درکی عمیق تر از بستر فرهنگی و تاریخی مسجد به دست می دهد.

امامزاده زنجیری؛ آرامگاهی در همسایگی مسجد

در شمال شرقی حیاط مسجد نصیرالملک، آرامگاه مطهر امامزاده سید جلال الدین قرار گرفته است که به «امامزاده زنجیری» شهرت دارد. این امامزاده که از نوادگان امام سجاد (ع) به شمار می رود، در حیاطی کوچک و مستقل جای گرفته است. بنای اصلی امامزاده به دوره صفویه بازمی گردد، اگرچه تزئینات و الحاقاتی در دوران زندیه و قاجار به آن اضافه شده است. حضور این امامزاده در کنار مسجد، بر اهمیت معنوی و تاریخی منطقه می افزاید و فضایی از قداست و آرامش را به وجود می آورد.

راهنمای بازدید از مسجد نصیرالملک: برنامه ریزی یک تجربه به یاد ماندنی

بازدید از مسجد نصیرالملک، تجربه ای است که هر علاقه مند به هنر و فرهنگ ایرانی باید آن را در برنامه سفر خود به شیراز قرار دهد. برای اینکه این تجربه به بهترین شکل ممکن رقم بخورد، برنامه ریزی دقیق و آگاهی از نکات کاربردی ضروری است.

بهترین زمان برای مشاهده رقص نور و رنگ

شاید مهمترین نکته در بازدید از مسجد نصیرالملک، انتخاب زمان مناسب باشد. جلوه اصلی این مسجد، رقص نورهای رنگی است که از شیشه های شبستان غربی به داخل می تابد و فضایی جادویی خلق می کند. این پدیده معمولاً در اوایل صبح، زمانی که نور خورشید با زاویه مناسبی به پنجره ها می تابد، به اوج زیبایی خود می رسد. بهترین زمان بازدید از مسجد نصیرالملک، بین ساعات ۷:۳۰ تا ۱۰ صبح است. در این بازه زمانی، نور خورشید با شدت و زاویه ایده آل، رنگ ها را بر کف و دیوارهای شبستان به نمایش می گذارد و صحنه هایی بی بدیل برای عکاسی و تماشا ایجاد می کند.

بر اساس تجربیات بازدیدکنندگان، نیمه دوم سال (پاییز و زمستان) به دلیل زاویه پایین تر خورشید، ممکن است جلوه های نور و رنگی جذاب تر و چشمگیرتر از بهار و تابستان ارائه دهد. بسیاری از گردشگران، حتی حاضرند برای تجربه این لحظات سحرآمیز، از خواب صبحگاهی خود بگذرند.

ساعات بازدید و قیمت بلیط

ساعات بازدید از مسجد نصیرالملک در فصول مختلف سال متغیر است و ممکن است در ایام خاص یا تعطیلات رسمی نیز تغییراتی داشته باشد. به طور کلی:

• در بهار و تابستان: معمولاً از ساعت ۷:۳۰ صبح تا ۷ عصر.
• در پاییز و زمستان: معمولاً از ساعت ۷ صبح تا ۵:۵۰ عصر.

توصیه می شود پیش از بازدید، جهت اطمینان از ساعات دقیق کاری، با مدیریت مسجد تماس حاصل فرمایید. مسجد در روزهای شهادت و برخی مناسبت های سوگواری رسمی تعطیل است. قیمت بلیط ورودی برای بازدیدکنندگان (اعم از داخلی و خارجی) نیز سالانه تعیین می شود و در سال ۱۴۰۳، بهای آن حدود ۳۰ هزار تومان اعلام شده است. البته این مبلغ می تواند دستخوش تغییر شود.

نکات کاربردی برای عکاسان و بازدیدکنندگان

1. عکاسی: شبستان غربی، بی شک بهشت عکاسان است. بهترین زاویه ها را برای ثبت رقص نور و رنگ در ساعات اولیه صبح کشف کنید. در صورت مجاز بودن استفاده از سه پایه (که گاهی محدودیت هایی دارد)، می توانید عکس های باکیفیت تری بگیرید.
2. پوشش مناسب: به عنوان یک مکان مذهبی، رعایت شئونات اسلامی و پوشش مناسب توصیه می شود. بانوان می توانند در صورت تمایل از چادر استفاده کنند، هرچند اجباری نیست.
3. حفظ سکوت: برای احترام به فضای معنوی و آرامش سایر بازدیدکنندگان، حفظ سکوت و آرامش در داخل مسجد ضروری است.
4. مدت زمان بازدید: برای یک بازدید کامل و لذت بخش از تمام بخش ها و عکاسی، حداقل ۱.۵ تا ۲ ساعت زمان نیاز خواهید داشت.

مسجد نصیرالملک از نگاه جهانیان: آوازه مسجد صورتی

شهرت مسجد نصیرالملک تنها به ایران محدود نمی شود و این بنای شگفت انگیز، نامی آشنا برای گردشگران و علاقه مندان به معماری در سراسر جهان است. بازدیدکنندگان بین المللی، در پلتفرم های مختلف گردشگری نظیر Tripadvisor، تجربیات خود را با شور و هیجان توصیف کرده اند و بارها از آن با القابی چون «مسجد صورتی»، «آینه ای از رنگ ها» و «تجربه ای آرامش بخش» یاد کرده اند.

بسیاری از این توصیفات، بر حس بی نظیر ورود به فضایی تأکید دارند که نور و رنگ، اصلی ترین عناصر آن هستند. گردشگری به نام مارسل جی، پس از بازدید در زمستان ۱۳۹۸، نوشت: «اینجا ارزش دیدن دارد. هرچه درباره آن شنیده اید، درست است! اگر می خواهید بازتاب رنگ ها را ببینید، صبح بین ۷:۳۰ تا ۱۰ بروید.» دیگری با نام دوک از انگلستان، این مسجد را «آینه ای از رنگ ها» خواند و به «احساس آرامشی بی نظیر» در آن اشاره کرد. این بازتاب های مثبت، نشان دهنده جذابیت فراگیر و جهانی این شاهکار معماری ایرانی است که هر ساله هزاران نفر را از اقصی نقاط جهان به سوی خود می کشاند.

نگاهی دیگر؛ نقدها و دیدگاه ها درباره معماری

با وجود تحسین گسترده ای که از معماری و زیبایی های مسجد نصیرالملک می شود، برخی پژوهشگران و منتقدان معماری دیدگاه های متفاوتی نیز درباره آن مطرح کرده اند. این گروه از منتقدان، معتقدند که ساختار شکلی و تزئینات گسترده این مسجد، به ویژه در شبستان ها و استفاده از نقوش خاص، ممکن است با روح اصیل مسجدسازی در اسلام و کاربری صرفاً عبادی آن در تضاد باشد.

یکی از این نقدها به موضوع «محورزدایی از قبله» در برخی بخش ها و دیگری به «تشابه نقوش و تزئینات به کلیساها و معابد یهودیان» اشاره دارد. این دیدگاه ها بر این باورند که تمرکز افراطی بر جنبه های تزئینی و بصری، می تواند از محوریت قبله و سادگی معنوی که در مساجد اولیه اسلامی مشاهده می شود، فاصله بگیرد. البته، این نقدها به معنای نفی زیبایی و ارزش هنری مسجد نیست، بلکه تلاشی برای تحلیل عمیق تر و قرار دادن آن در بستر تاریخی و فرهنگی دوره قاجار است که در آن، تبادلات فرهنگی و نوآوری های هنری رایج بود. معماری ایرانی در طول تاریخ، همواره در حال تطور و آمیزش با عناصر جدید بوده و مسجد نصیرالملک نیز، نمادی از این پویایی و نوآوری در دوران خود به شمار می رود.

گشتی در اطراف؛ جاذبه های نزدیک به مسجد نصیرالملک

بازدید از مسجد نصیرالملک می تواند آغازگر یک روز فراموش نشدنی در شیراز باشد. این مسجد در نزدیکی بسیاری از دیگر جاذبه های تاریخی و فرهنگی شهر قرار دارد که می توان با یک پیاده روی کوتاه یا سفری مختصر، به آن ها دسترسی پیدا کرد.

مجموعه وکیل؛ قلب تپنده شیراز قدیم

با حدود ۱۵ دقیقه پیاده روی از مسجد نصیرالملک، می توان به مجموعه باشکوه وکیل رسید. این مجموعه شامل بازار وکیل (یکی از زیباترین و اصیل ترین بازارهای سنتی ایران)، مسجد وکیل، حمام وکیل و آب انبار وکیل است. غرق شدن در فضای این بازار تاریخی، با بوی ادویه ها و صنایع دستی زیبا، تجربه ای بی نظیر از فرهنگ و تجارت شیراز قدیم را به ارمغان می آورد. مسجد وکیل نیز با کاشی کاری های خیره کننده و معماری خاص خود، مکملی برای بازدید از مسجد نصیرالملک است.

حرم مطهر شاه چراغ (ع)

یکی از مهمترین اماکن مذهبی و زیارتی شیراز، حرم مطهر شاه چراغ (ع)، برادر امام رضا (ع) است که در فاصله نزدیکی از مسجد نصیرالملک قرار دارد. بازدید از این حرم، علاوه بر جنبه معنوی، فرصتی برای مشاهده معماری اسلامی باشکوه و آینه کاری های چشم نواز است که فضایی از قداست و آرامش را ایجاد می کند.

نارنجستان قوام و خانه زینت الملوک

این دو بنای تاریخی که در نزدیکی یکدیگر قرار دارند، نمونه هایی عالی از خانه های اشرافی دوره قاجار هستند. نارنجستان قوام با باغی سرسبز و ساختمان زیبا و آینه کاری هایش، و خانه زینت الملوک با موزه مجسمه های مومی شخصیت های تاریخی، تصویری کامل از سبک زندگی و هنر آن دوران را به نمایش می گذارند. هر دو مکان، از لحاظ بصری غنی هستند و برای عکاسان و علاقه مندان به تاریخ، بسیار جذاب خواهند بود.

خانه نصیرنظام؛ یک اشتباه رایج

درست در مقابل مسجد نصیرالملک، کوچه ای به نام نصیرنظام قرار دارد که به گذر نصیرنظام معروف است. نصیرنظام یکی از سرداران نظامی دوران قاجار بود که در این گذر سکونت داشته است. گاهی اوقات، گردشگران خانه نصیرنظام را با مسجد نصیرالملک اشتباه می گیرند. در حالی که هر دو از بناهای تاریخی منطقه هستند، اما ماهیت و کاربری متفاوتی دارند و باید دقت داشت که این دو بنا را با یکدیگر اشتباه نکرد.

نتیجه گیری

مسجد نصیرالملک، فراتر از یک بنای تاریخی، نمادی زنده از هنر، فرهنگ و معنویت ایرانی است. این شاهکار معماری دوره قاجار با رقص بی بدیل نور و رنگ در شیشه های دل انگیز شبستان غربی اش، نه تنها چشمان هر بیننده ای را مسحور می کند، بلکه روح را نیز به سفری در اعماق زیبایی و آرامش دعوت می کند. از تاریخچه ی پربار آن و همت بانی بزرگوارش، میرزا حسنعلی نصیرالملک، تا جزئیات ظریف کاشی کاری ها و مقرنس کاری های بی نظیرش، هر گوشه از این مسجد داستانی از ذوق و تخصص هنرمندان ایرانی را روایت می کند.

بازدید از مسجد نصیرالملک، به خصوص در ساعات اولیه صبح، تجربه ای است که در خاطره ها ماندگار خواهد شد؛ لحظاتی که نور خورشید با رنگ های شیشه در می آمیزد و تصویری رویایی بر فرش های مسجد می افکند. این مسجد نه تنها یک مقصد گردشگری، بلکه مدرسه ای است برای آموختن از تاریخ، هنر و فرهنگ غنی ایران. به هر کس که قصد سفر به شیراز را دارد، قویاً توصیه می شود که این تجربه بصری و حسی بی نظیر را از دست ندهد و خود را مهمان این جشن بی کران رنگ و نور کند.