متروی پیونگ یانگ یک پناه گاه اتمی در کره شمالی است

متروی پیونگ یانگ، با عمق حیرت انگیز ۱۱۰ متری خود، نه تنها عمیق ترین متروی جهان به شمار می رود، بلکه به دلیل همین مشخصه مهندسی منحصر به فرد و وجود استحکامات دفاعی پیشرفته، به عنوان یک پناهگاه اتمی بالقوه و حیاتی برای شهروندان کره شمالی در برابر تهدیدات احتمالی مورد توجه قرار گرفته است. این سازه عظیم زیرزمینی، فراتر از یک سیستم حمل و نقل ساده، نقش استراتژیک مهمی را در دکترین دفاعی این کشور ایفا می کند.

سفر به اعماق پایتخت کره شمالی، پیونگ یانگ، تجربه ای یگانه از مواجهه با یکی از مرموزترین و در عین حال شگفت انگیزترین سیستم های متروی جهان را به ارمغان می آورد. متروی پیونگ یانگ، که بیش از یک وسیله نقلیه عمومی است، شهرت خود را مدیون عمق بی سابقه و ویژگی های منحصربه فردی است که آن را در کانون توجه محافل بین المللی قرار داده است. در نگاه اول، شکوه ایستگاه ها و هنر به کار رفته در آن ها، بیننده را به یاد متروهای کلاسیک دوران شوروی می اندازد، اما فراتر از این جلوه های هنری، معماری و مهندسی این مترو به گونه ای است که توانایی عملکردی دوگانه را برای آن فراهم آورده است: هم به عنوان یک شریان حیاتی حمل و نقل عمومی و هم به عنوان یک پناهگاه اتمی مقاوم.

اهمیت این سازه در بستر ژئوپلیتیک پرتنش شبه جزیره کره، ابعاد جدیدی به آن می بخشد. در جهانی که سایه تهدیدات احتمالی همواره در کمین است، وجود چنین سازه هایی، تفکر دفاعی یک ملت را نمایان می سازد. این مقاله به کاوش در ابعاد مختلف متروی پیونگ یانگ می پردازد، از تاریخچه پر چالش ساخت آن گرفته تا جزئیات فنی و هنری ایستگاه ها، و به طور خاص به نقش استراتژیک آن به عنوان یک پناهگاه اتمی خواهد پرداخت. سفر ما از دل تاریخ آغاز می شود و تا جنبه های دفاعی و تجربی این مترو ادامه می یابد تا تصویری جامع از این شاهکار مهندسی و نماد استقامت در اعماق کره شمالی ارائه دهد.

متروی پیونگ یانگ: از ساخت تا بهره برداری

متروی پیونگ یانگ، در دل پایتخت کره شمالی، فراتر از یک شبکه حمل و نقل زیرزمینی، روایتی از عزم و اراده یک ملت است. طراحی و ساخت این مترو، نه تنها نیازهای روزمره شهروندان را برآورده می کند، بلکه انعکاسی از ایدئولوژی و توانمندی های مهندسی این کشور است.

تاریخچه و پیشینه ساخت

پروژه ساخت متروی پیونگ یانگ در سال ۱۹۶۸ و در اوج دوران جنگ سرد، تحت هدایت مستقیم کیم ایل سونگ، رهبر کبیر کره شمالی، آغاز شد. هدف از این پروژه، نه تنها ایجاد یک سیستم حمل و نقل مدرن برای پایتخت، بلکه نمایش قدرت مهندسی و پیشرفت سوسیالیستی به جهان بود. در آن دوران، بسیاری از کشورهای بلوک شرق، به ویژه اتحاد جماهیر شوروی، دارای سیستم های متروی باشکوهی بودند و متروی مسکو به عنوان یک منبع الهام کلیدی برای طراحی و معماری متروی پیونگ یانگ عمل کرد. شباهت های بارز در عمق، وسعت ایستگاه ها و استفاده از تزئینات هنری فاخر، گواهی بر این تأثیرپذیری است.

مراحل ساخت این متروی عظیم، با چالش های مهندسی فراوانی همراه بود. حفر تونل ها در عمق زیاد و مقابله با شرایط زمین شناسی دشوار، نیازمند تکنولوژی و نیروی کار عظیمی بود. یکی از تلخ ترین وقایع در طول ساخت و ساز، حادثه ای دلخراش در زیر رودخانه توئه دونگ بود. این حادثه که در اثر نشت آب و ریزش تونل رخ داد، منجر به جان باختن دست کم ۱۰۰ کارگر شد. این بخش از پروژه هرگز تکمیل نشد و مسیر مترو در نهایت از غرب رودخانه توئه دونگ عبور می کند، تا یادآور سختی ها و فداکاری های صورت گرفته در این مسیر باشد. با این حال، علی رغم این چالش ها، فاز اول مترو در سال ۱۹۷۳ با شور و هیجان فراوان به بهره برداری رسید و بلافاصله به یکی از نمادهای پیشرفت در پایتخت تبدیل شد.

مشخصات فنی و ابعاد بی سابقه

متروی پیونگ یانگ به دلیل عمق حیرت انگیز خود در سطح جهانی شناخته شده است. این مترو با عمق متوسط ۱۱۰ متر (معادل ۳۶۰ فوت) زیر زمین، عنوان عمیق ترین متروی جهان را به خود اختصاص داده است. این عمق زیاد، نه تنها یک ویژگی مهندسی برجسته، بلکه یکی از دلایل اصلی کاربری دوگانه آن به عنوان پناهگاه اتمی است.

شبکه مترو از دو خط اصلی تشکیل شده است: خط «چولیما» (Chollima) به معنی «اسب پرسرعت افسانه ای» که در فرهنگ کره نماد سرعت و استقامت است و خط «هیوکسین» (Hyoksin) به معنی «تجدید شدن». خط چولیما در سال ۱۹۷۳ و خط هیوکسین در سال ۱۹۷۵ به بهره برداری رسیدند. این دو خط در مجموع ۱۷ ایستگاه عملیاتی را شامل می شوند و حدود ۲۲ کیلومتر طول دارند. هر دو خط در ایستگاه «جونو» (Juno) یکدیگر را قطع می کنند و امکان جابجایی بین خطوط را فراهم می آورند. این شبکه نسبتاً کوچک اما بسیار عمیق، روزانه به حدود ۷۰۰,۰۰۰ نفر از شهروندان پیونگ یانگ خدمات می دهد.

ویژگی های ظاهری و هنری

ورود به ایستگاه های متروی پیونگ یانگ به مثابه گام نهادن در یک گالری هنری زیرزمینی است. طراحی داخلی ایستگاه ها با شکوهی بی نظیر صورت گرفته و از لوسترهای کریستالی غول پیکر، موزائیک های دیواری عظیم و نقاشی های رنگارنگ بهره می برد. این آثار هنری، عموماً با مضامین انقلابی، رئالیسم سوسیالیستی، و صحنه هایی از زندگی شاد و پرکار کارگران و کشاورزان مزین شده اند. هر ایستگاه داستانی را روایت می کند و زیبایی بصری آن، بخشی جدایی ناپذیر از تجربه سفر است.

نکته قابل توجه دیگر، نام گذاری ایستگاه ها است. برخلاف اکثر سیستم های متروی جهان که نام ایستگاه ها بر اساس موقعیت جغرافیایی آن ها انتخاب می شود، در متروی پیونگ یانگ، نام گذاری با مفاهیم ایدئولوژیک و انقلابی صورت گرفته است. ایستگاه هایی مانند «پیروزی»، «شکوه»، «آزادی»، «ستاره سرخ» و «رفیق»، همگی مفاهیم و ارزش های مورد نظر دولت کره شمالی را منعکس می کنند و به عنوان ابزاری برای القای حس میهن پرستی و همبستگی انقلابی عمل می کنند.

مدیریت و بهره برداری روزانه مترو با دقت و کارایی بالا صورت می گیرد. قطارها در ساعات اوج شلوغی با فرکانس هر ۲ دقیقه یک بار و در ساعات عادی با فاصله ۸ دقیقه، تردد می کنند. هزینه ی سفر با متروی پیونگ یانگ، با تنها ۵ وون (واحد پول کره شمالی) برای هر بلیط آلومینیومی که نماد مترو روی آن حک شده، آن را به یکی از ارزان ترین سیستم های حمل و نقل عمومی جهان تبدیل کرده است. کارکنان مترو نیز یونیفرم های مخصوص به خود را دارند که به نظم و یکپارچگی ظاهری ایستگاه ها می افزاید. در داخل قطارها و ایستگاه ها، هیچگونه تبلیغات تجاری دیده نمی شود و تنها تصاویر رهبران فقید کره شمالی، کیم ایل سونگ و کیم جونگ ایل، در کنار پوسترها و شعارهای انقلابی، زینت بخش فضا هستند.

مترو به مثابه پناهگاه: ویژگی های دفاعی و استراتژیک

فراتر از کاربری روزانه به عنوان یک سیستم حمل و نقل عمومی، متروی پیونگ یانگ یک کاربری حیاتی و استراتژیک دیگر نیز دارد: پناهگاه اتمی. این ویژگی، آن را از دیگر سیستم های مترو در جهان متمایز ساخته و درک عمق اهمیت آن را برای دکترین دفاعی کره شمالی ضروری می سازد.

عمق: اولین خط دفاعی

عمق ۱۱۰ متری متروی پیونگ یانگ، نه یک اتفاق تصادفی، بلکه یک ویژگی طراحی هوشمندانه با هدف دفاعی است. از منظر علمی و مهندسی، این عمق عظیم، محافظت بسیار بالایی در برابر موج انفجار و تشعشعات اتمی ناشی از حملات احتمالی فراهم می کند. لایه های متعدد زمین و سنگ در بالای تونل ها، به عنوان یک سپر طبیعی قدرتمند عمل کرده و می توانند بخش اعظم انرژی تخریبی را جذب کنند.

در مقایسه با استانداردهای ساخت پناهگاه های اتمی، عمق ۱۱۰ متری متروی پیونگ یانگ، بسیار فراتر از حداقل های لازم برای ایجاد امنیت است. بسیاری از پناهگاه های اتمی طراحی شده در دوران جنگ سرد، عمقی به مراتب کمتر داشتند و عمدتاً بر استحکام بتن و فولاد متکی بودند. اما در اینجا، جرم عظیم زمین، به خودی خود، به عاملی تعیین کننده در محافظت از افراد تبدیل شده است. این عمق، به طور موثری از نفوذ پرتوهای گاما و نوترون ها جلوگیری کرده و خطر بیماری های ناشی از تشعشع را به حداقل می رساند.

درب های ضد انفجار و استحکامات

ویژگی های دفاعی متروی پیونگ یانگ تنها به عمق آن محدود نمی شود. در ورودی بسیاری از ایستگاه ها و تونل ها، درب های فولادی عظیمی تعبیه شده اند که یادآور استحکامات نظامی هستند. این درب ها، که قابلیت بسته شدن کامل و ایزوله کردن فضای داخلی را دارند، به گونه ای طراحی شده اند که در برابر امواج شوک ناشی از انفجارهای اتمی مقاومت کنند. وجود این درب ها، که وزنی معادل ده ها تن دارند، به وضوح نشان دهنده کاربری دوگانه این سازه است.

سیستم های تهویه و تصفیه هوای اضطراری، جزء حیاتی دیگری از قابلیت های پناهگاهی مترو هستند. این سیستم ها می توانند هوای بیرون را از طریق فیلترهای پیشرفته، از ذرات رادیواکتیو، شیمیایی و بیولوژیکی پاک کرده و هوای سالم را به داخل تونل ها و ایستگاه ها پمپ کنند. این مکانیزم، تضمین کننده ادامه حیات در شرایط اضطراری است.

علاوه بر این، گزارش ها حاکی از وجود فضاهای ذخیره سازی مخفی برای غذا، آب و تجهیزات پزشکی در بخش های مختلف مترو هستند. این انبارهای اضطراری، که دسترسی به آن ها تنها در شرایط خاص امکان پذیر است، ظرفیت نگهداری از جمعیت زیادی را برای مدت زمان طولانی فراهم می کنند و نقش حیاتی در بقای شهروندان در صورت بروز یک حمله بزرگ ایفا خواهند کرد.

عمق ۱۱۰ متری متروی پیونگ یانگ، نه تنها آن را به عمیق ترین متروی جهان تبدیل کرده است، بلکه به عنوان یک سپر طبیعی بی نظیر در برابر تهدیدات اتمی عمل می کند.

طراحی دوگانه: حمل و نقل و پناهگاه

پرسش اساسی این است که آیا این ویژگی های دفاعی از همان ابتدا با هدف دوگانه در طراحی متروی پیونگ یانگ لحاظ شده اند؟ شواهد مهندسی و اظهارات مقامات کره شمالی، قویاً نشان می دهند که بله، این سازه از ابتدا با در نظر گرفتن اهداف پدافندی طراحی و اجرا شده است. در دورانی که تهدیدات اتمی در اوج خود بودند، برای کشوری مانند کره شمالی که در معرض مستقیم تهدیدات خارجی قرار داشت، ایجاد زیرساخت هایی با قابلیت دفاعی بالا، یک ضرورت استراتژیک بود.

فرآیند انتقال سریع جمعیت به زیر زمین در صورت بروز حمله نیز پیش بینی شده است. با توجه به عمق زیاد و ایستگاه های پهن، مترو می تواند در زمان کوتاهی، تعداد زیادی از مردم را پناه دهد. این طراحی، متروی پیونگ یانگ را به نمونه ای منحصر به فرد از یک زیرساخت شهری با کاربرد دوگانه تبدیل کرده است که در آن، کارایی حمل و نقل با آمادگی دفاعی در هم آمیخته است.

متروی پیونگ یانگ در بستر ژئوپلیتیک کره شمالی

متروی پیونگ یانگ، در لایه های عمیق زمین، نه تنها یک شاهکار مهندسی است، بلکه در بستر پیچیده ژئوپلیتیک کره شمالی، به نمادی قدرتمند و چندوجهی تبدیل شده است. این سازه، بیش از آنکه صرفاً یک سیستم حمل و نقل باشد، بخش جدایی ناپذیری از روایت ملی و استراتژی دفاعی این کشور است.

نمادی از قدرت و آمادگی

دولت کره شمالی از متروی پیونگ یانگ به عنوان نمادی زنده از توانمندی های مهندسی و عزم راسخ خود برای ایستادگی در برابر تهدیدات خارجی استفاده می کند. شکوه و عظمت ایستگاه ها، عمق بی سابقه و قابلیت های پناهگاهی آن، همگی پیام هایی پنهان برای جهان خارج و شهروندان داخلی دارند. برای مردم کره شمالی، این مترو نه تنها وسیله ای برای جابجایی است، بلکه نمادی از امنیت و توانایی کشورشان در محافظت از آن ها در برابر هرگونه حمله احتمالی است. این پناهگاه زیرزمینی، با القای حس امنیت و پایداری در میان شهروندان، نقش مهمی در تقویت روحیه ملی و افزایش اعتماد به نفس عمومی ایفا می کند. این سازه نشان دهنده یک تفکر استراتژیک است که در آن، هر پروژه بزرگ عمرانی می تواند ابعاد دفاعی نیز داشته باشد.

محدودیت ها و کنترل ها

با وجود اینکه متروی پیونگ یانگ یکی از جاذبه های معماری و مهندسی این شهر است، دسترسی گردشگران خارجی به آن به شدت محدود شده است. معمولاً تنها دو ایستگاه، «پوهونگ» و «یانگ وانگ»، برای بازدیدکنندگان قابل دسترس هستند. این دو ایستگاه، که در سال ۱۹۸۷ و سال ها پس از افتتاح اولیه شبکه تکمیل شده اند، از نظر ظاهری مدرن تر و باشکوه تر هستند و اغلب به عنوان ویترین مترو برای نمایش به جهان خارج عمل می کنند. دلایل احتمالی این محدودیت شامل مسائل امنیتی، پنهان کاری بخش های حساس تر زیرساخت دفاعی، و یا صرفاً تمایل به نمایش مدرن ترین و زیباترین بخش های مترو به جهان است.

سیستم های نظارتی و امنیتی در داخل مترو نیز بسیار قوی هستند. حضور مداوم نگهبانان، دوربین های مداربسته، و قوانین سختگیرانه (مانند ممنوعیت سیگار کشیدن و خوردن در داخل مترو با جریمه های سنگین) همگی نشان دهنده کنترل شدید دولت بر این فضای عمومی هستند. این کنترل ها، نه تنها برای حفظ نظم و پاکیزگی، بلکه برای تضمین امنیت و آمادگی دائمی مترو برای تغییر کاربری به پناهگاه، اعمال می شوند.

بحث های انتقادی و دیدگاه های بین المللی

در میان کارشناسان بین المللی، بحث هایی در مورد کارایی و کاربری واقعی متروی پیونگ یانگ به عنوان یک پناهگاه اتمی در سناریوهای جنگی واقعی وجود دارد. در حالی که عمق و درب های ضد انفجار آن بی شک قابلیت های دفاعی بالایی دارند، برخی تحلیل گران این سوال را مطرح می کنند که آیا در صورت بروز یک حمله هسته ای گسترده، سیستم های تهویه و منابع ذخیره سازی برای جمعیتی به این بزرگی کافی خواهند بود و آیا انتقال سریع تمامی شهروندان به اعماق زمین در زمان محدود یک هشدار، عملی است یا خیر. با این حال، بسیاری معتقدند که حتی اگر این پناهگاه نتواند تمام جمعیت پایتخت را نجات دهد، می تواند سهم قابل توجهی در کاهش تلفات انسانی داشته باشد و یک گزینه حیاتی برای حفظ کادر رهبری و جمعیت کلیدی در نظر گرفته شود.

مقایسه با سایر سازه های مشابه در دوران جنگ سرد، مانند پناهگاه های زیرزمینی در مترو مسکو یا تأسیسات دفاعی در کشورهای اروپایی، نشان می دهد که کره شمالی در این زمینه نیز از الگوهای بلوک شرق الهام گرفته است. با این حال، متروی پیونگ یانگ با تأکید بر عمق بی سابقه و انسجام با دکترین «جوچه» (خودکفایی) کره شمالی، ماهیت منحصر به فرد خود را حفظ کرده است.

متروی پیونگ یانگ نه تنها یک زیرساخت حمل و نقل است، بلکه نمادی از آمادگی دفاعی و عزم راسخ کره شمالی در برابر تهدیدات جهانی محسوب می شود.

تجربه سفر به متروی پیونگ یانگ: نگاهی از درون

تجربه سفر در متروی پیونگ یانگ، فراتر از یک جابجایی ساده، گشت و گذاری است در قلب زندگی روزمره پایتخت و فرصتی برای تماشای جزئیات منحصر به فرد یک سیستم حمل و نقل که با هیچ جای دیگری قابل مقایسه نیست. حتی برای گردشگرانی که تنها اجازه بازدید از دو ایستگاه را دارند، این تجربه عمیق و به یاد ماندنی است.

آداب و رسوم و قوانین داخلی

به محض ورود به ایستگاه ها، حس نظم و انضباط حاکم، توجه هر بازدیدکننده ای را جلب می کند. محیط مترو بسیار پاکیزه است و قوانین سختگیرانه ای برای حفظ این پاکیزگی و نظم وجود دارد. سیگار کشیدن، خوردن و نوشیدن در داخل مترو به شدت ممنوع است و برای متخلفان جریمه های سنگین در نظر گرفته شده است. این قوانین به دقت رعایت می شوند و فضای مترو همواره آرام و منظم است. سکوت نسبی در ایستگاه ها، به خصوص در مقایسه با ازدحام و شلوغی متروهای دیگر پایتخت های جهان، به این تجربه خاص می افزاید. خبری از تبلیغات تجاری یا سر و صدای ناشی از آن نیست، که به فضایی متمرکز و اغلب هنری در ایستگاه ها کمک می کند.

تصاویر بزرگ و باشکوه رهبران کره شمالی، کیم ایل سونگ و کیم جونگ ایل، در نقاط مختلف ایستگاه ها و حتی در داخل واگن ها نصب شده اند. این تصاویر به همراه شعارهای انقلابی و پوسترها با مضامین قهرمانی کارگران و کشاورزان، جزئی جدایی ناپذیر از طراحی داخلی مترو هستند و هر فضایی را به یک تالار ایدئولوژیک تبدیل می کنند. این نمایش دائمی، برای شهروندان یادآور اصول و ارزش های جمهوری دموکراتیک خلق کره است.

حمل و نقل ارزان و کارآمد در ساعات عادی

متروی پیونگ یانگ، با وجود شکوه و عمق خیره کننده اش، به عنوان یک وسیله حمل و نقل ارزان و کارآمد برای مردم عادی عمل می کند. بلیط های آلومینیومی که در ورودی ایستگاه ها ارائه می شوند، نمادی از دسترسی آسان و ارزان به این سیستم هستند. در ساعات اوج شلوغی، قطارها با فواصل زمانی بسیار کوتاه (حدود ۲ دقیقه) از ایستگاه ها عبور می کنند که نشان دهنده کارایی بالای سیستم است. حتی در ساعات عادی، فواصل انتظار طولانی نیست و مردم می توانند به راحتی از آن برای جابجایی در نقاط مختلف شهر استفاده کنند.

واگن های قطارها، گرچه برخی از آن ها قدیمی تر به نظر می رسند (گفته می شود برخی از قطارها دست دوم از شرق اروپا خریداری شده اند)، اما به خوبی نگهداری شده و پاکیزه هستند. رنگ آمیزی واگن ها عمدتاً قرمز و کرم است و داخل آن ها فضای کافی برای ایستادن و نشستن مسافران وجود دارد. تجربه سفر در این واگن ها، همراه با تماشای تزئینات داخلی و نظاره گر زندگی روزمره مردم پیونگ یانگ، بُعد دیگری به این سفر زیرزمینی می بخشد.

موزه متروی پیونگ یانگ

برای کسانی که به تاریخ و مهندسی مترو علاقه مند هستند، موزه متروی پیونگ یانگ فرصتی منحصر به فرد برای درک عمیق تر این سازه فراهم می کند. این موزه، که در نزدیکی یکی از ایستگاه ها قرار دارد، به نمایش تاریخچه ساخت و توسعه مترو می پردازد. در موزه، ماکت ها، عکس های تاریخی، اسناد و ابزارهایی که در مراحل ساخت استفاده شده اند، به نمایش گذاشته شده اند. همچنین، بخش هایی به یادبود کارگرانی که در طول پروژه جان خود را از دست دادند، اختصاص یافته است. این موزه، نه تنها جنبه های فنی و مهندسی، بلکه ابعاد ایدئولوژیک و اجتماعی متروی پیونگ یانگ را نیز به تصویر می کشد و نقش آن را در توسعه ملی و هویت کره شمالی برجسته می سازد.

نتیجه گیری: فراتر از یک مترو

متروی پیونگ یانگ، بیش از آنکه صرفاً یک سیستم حمل و نقل عمومی باشد، یک سازه پیچیده و چندوجهی است که در تقاطع مهندسی پیشرفته، هنر سوسیالیستی، و دکترین دفاعی کره شمالی قرار می گیرد. این مقاله به بررسی ابعاد مختلف این متروی منحصر به فرد پرداخت و نشان داد که چگونه ویژگی های آن، از جمله عمق بی سابقه و استحکامات دفاعی، آن را به یک پناهگاه اتمی بالقوه تبدیل کرده است.

همانطور که مشاهده شد، متروی پیونگ یانگ نه تنها به عنوان عمیق ترین متروی جهان شناخته می شود، بلکه به طور هدفمند و با برنامه ریزی قبلی، برای ایفای نقش دوگانه به عنوان پناهگاهی مقاوم در برابر تهدیدات احتمالی طراحی شده است. درب های ضد انفجار، سیستم های تهویه و تصفیه هوا، و امکانات ذخیره سازی اضطراری، همگی گواه این کاربرد استراتژیک هستند. این سازه در بستر ژئوپلیتیک کره شمالی، به نمادی از قدرت مهندسی و آمادگی دفاعی کشور در برابر چالش های بیرونی تبدیل شده و به مردم این سرزمین حس امنیت و آرامش می بخشد.

جایگاه متروی پیونگ یانگ در تفکر نظامی و فرهنگی کره شمالی، آن را به یک عنصر حیاتی از زیرساخت های دفاعی این کشور تبدیل کرده است. این مترو نه تنها تداوم زندگی روزمره را تضمین می کند، بلکه در سناریوهای اضطراری، می تواند به پناهگاهی امن برای شهروندان تبدیل شود. تجربه سفر در این مترو نیز خود داستانی است از نظم، پاکیزگی و غنای هنری که در هر گوشه از ایستگاه ها و واگن ها مشهود است.

در نهایت، متروی پیونگ یانگ، شاهدی است بر عزم و اراده ملتی که در برابر تهدیدات خارجی، به دنبال راه هایی برای حفظ امنیت و بقای خود است. این سازه، معماری یک شهر زیرزمینی است که در تار و پود خود، هم پویایی زندگی روزمره و هم آمادگی دفاعی برای آینده ای نامعلوم را تنیده است.