عرضه محصولات فناورانه پوستی تولیدشده با سلول های بنیادی به داروخانه ها تا دوسال دیگر

در گفت وگو با اتاق زندگانی مطرح شد؛

لیلا تقی یار، عضو هیئت علمی پژوهشگاه رویان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری اتاق زندگانی گفت: همه کشور ها به دانش و تکنولوژی سلول بنیادی دسترسی ندارند. خوشبختانه ایران از جمله کشور هایی است که سالهاست در این زمینه هم راستا با کشور های پیشروی جهان فعالیت دارد به طوری که طی چند سال اخیر توانسته طبق استاندارد ها و مجوز های وزارت بهداشت و سازمان بهداشت جهانی، سلول های بنیادی را به صورت محصولات داروخانه ای برای استفاده از بالین تولید کند.

وی به جایگاه ایران در علم سلول های بنیادی اشاره کرد و افزود: در حال حاضر با وجود تمام مشکلاتی که از نظر مالی و دسترسی به یک سری از تکنولوژی ها مواجه هستیم، اما جزو کشور های پیشرو در علم سلول های بنیادی منطقه محسوب می شویم و تاکنون توانسته ایم چند محصول تولید کنیم که مراحل کارآزمایی بالینی و اخذ مجوزشان را طی می کنند؛ پیش بینی می شود این محصولات که عمدتا محصولات پوستی هستند، طی دو سال آینده وارد بازار دارویی شوند.

تقی یار درباره این محصولات اظهارکرد: این محصولات پوستی، بافت هایی از سلول های اختصاصی پوست مانند فیبروبلاست و کراتینوسیت هستند که در ابعادی مشخص و به صورت شیت یا ورقه ای تولید شده اند و می توانند برای درمان سوختگی ها، زخم های پای دیابتی مورد استفاده قرار گیرند.

وی بیان کرد: همچنین با استفاده از سلول های بنیادی برای درمان آرتریت روماتوئید و کمردرد های مزمن نیز محصولاتی تولید کرده ‍ایم که این محصولات نیز اکنون فاز کارآزمایی بالینی‎شان به پایان رسیده و در مرحله اخذ مجوز قرار دارند.

این پژوهشگر گفت: در حال حاضر کشور هایی مانند آمریکا تولید کننده این محصولات هستند. این محصولات به دلیل اینکه زنجیره دمای سرد دارند (باید در دمای منهای ۸۰ درجه سانتی گراد قرار داشته باشند) و به علت فاصله مکانی زیاد، انتقال شان به کشور بسیار سخت و دشوار است. از سوی دیگر این محصولات قیمت بسیار گرانی دارند.

تقی یار عنوان کرد: قیمت تمام شده این محصولات نسبت به نمونه های مشابه خارجی بسیار ارزان تر است. در برنامه ها و هدف هایمان قصد داریم این محصولات را به بازار کشور های خاورمیانه و اطراف و کشور های همسایه عرضه کنیم.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه رویان یادآورشد: این محصولات با توجه به شرایط سخت گیرانه سازمان غذا وداروی ایران و سازمان های نظارتی دنیا به شدت مورد آزمایش قرار می گیرند تا مشکلات و عوارضی مانند جهش ژنتیکی به همراه نداشته باشند. این محصولات به طور کامل تست های کنترل شان را طی می کنند و پس از گذراندن آزمایش ها در دسترس قرار می گیرند.

وی ادامه داد: همچنین سلول های بنیادی نیز خاصیت رد پیوند و تحریک کننده سیستم ایمنی را ندارند به همین دلیل لازم نیست از خود فرد گرفته و مورد استفاده قرار داده شود. این سلول ها اصطلاحا آلوژن هستند و از فرد اهدا کننده نیز می توانند تهیه شوند و مورد استفاده سایر بیماران قرار گیرند.

وی به روند درمانی این محصولات اشاره کرد و گفت: روند درمان بیماران به نوع بیماری و اندیکاسیونی (دلیل قابل قبول برای استفاده از برخی آزمایش ها، دارو ها و اعمال طبی یا جراحی) که از این سلول ها استفاده می شود، دارد. به عنوان مثال برای یک بیمار مبتلا به آرتریت روماتوئید نیاز به تزریق سه دوز از این محصولات با فاصله زمانی مشخص است.

وی افزود: همچنین برای درمان کمردرد مزمن شاید یک یا دوبار بیشتر نیاز به تزریق این سلول ها نباشد. روند بهبود درمان زخم پای دیابتی (که زخم های مزمن و قدیمی هستند) نیز از فردی به فرد دیگر متفاوت است. در این افراد نیز با توجه به روند بیماری، پزشک تشخیص می دهد که دو یا سه بار از پیوند پوست تولید شده استفاده شود.

این محقق اظهارکرد: در حال حاضر ما برای اجرای این طرح ها با پاره ای از مشکلات از جمله مشکلات مالی، تهیه مواد و تجهیزات اولیه به علت تحریم ها مواجه هستیم. انتظار داریم سازمان هایی که حامی فعالیت های علمی هستند این مشکلات را برطرف کنند تا مواد و تجهیزات مورد نیاز تولید این سلول ها با قیمت مناسب تری در اختیارمان قرار گیرد.