سیاوش قمیشی؛ طاقت بیار رفیق؛ تولدت مبارک

آفتاب نیوز :

تقویم را ورق زدیم و رسیدیم به 21 خرداد؛ زادروز مرد بارانی ترانه های فارسی. سیاوش قمیشی فعلا در تاریخ موزیک پاپ فارسی بی تکرار به نظر می رسد؛ موزیسینی که امکان ندارد عاشق شده باشید و با کارهایش همدلی نکرده باشید. او به نوعی بنیان گذار «ترنس» در موسیقی فارسی ست؛ تقلید از او بار ها تلاش شده و؛ اما هر بار شکست خورده؛ از چاوشی بگیرید تا مجتبی کبیری؛ تلاش داشتند؛ چیزی مثل او باشند؛ اما خب میان ماه من تا ماه گردون تفاوت از زمین تا آسمان است؛ این مطلب درباره و به پاس زادروز عالیجناب سیاوش خانِ قمیشی ست.

او در حقیقت آهنگساز؛ شاعر؛ تنظیم کننده و خواننده ای ست که در بین عموم به عنوان خواننده و برای خواص به عنوان آهنگساز و خواننده؛ اعتباری ویژه و متفاوت دارد. اولین وجه و شاید مهم ترین وجه تفاوت آثار سیاوش قمیشی در ملودی هایش نهفته است.

سیاوش قمیشی اولین هنرمند ایرانی است که توانسته است هر چهار رکن ترانه؛ آهنگ؛ تنظیم و خوانندگی یک آهنگ را خود به تنهایی انجام بدهد. او به عنوان پایه گذار سبک موسیقی ترنس در ایران شناخته می شود.

سیاوش درباره خرید اولین گیتار زندگی اش چنین می گوید: «یک گیتاری توی ویترین یک کفش فروشی به عنوان دکور آویزان بود؛ مغازه کفش فروشی هالیوود در تهران … و من به پدرم هی می گفتم که این رو می خواهم؛ تا بالاخره شب تولدم این گیتار به دستم رسید و بلد هم نبودم که چه جوری کوک اش کنم! فقط یک مقداری هر سیم رو آن قدر سفت می کردم که صدایی ازش در بیاد. تا بعد ها یک گیتاریستی آمد و به من گفت که این کوکت غلط است و برایم درستش کرد…. که فکر کنم یازده سالگی من بود.»

در تابستان سال 1338 شمسی برادر بزرگ تر سیاوش قمیشی که از لندن به تهران آمده بود؛ هنگام بازگشت؛ سیاوش را نیز با خود به لندن برد. سیاوش که 14 ساله بود به لندن رفت و در آنجا تحصیل کرد.

سیاوش قمیشی در 25 سالگی به ایران بازگشت. در ایران در گروه های مختلفی از جمله The Rebels و Black cats فعالیت کرد. همان سال ها که «کوچینی» پاتوق خاص تر ها و تین ایج ها بود؛ او به همراه شهبال و بلک کتس؛ آن جا جولان می داد؛ کوچینی را دختر و پسر ها دوست داشتند؛ هم ارزان بود و با دو تومان نمی شود آن جا بود و هم اصلا فضایش متفاوت از جایی مثل هتل میایی بود؛ کوچینی واقع در بلوار کشاورز فعلی. سیاوش قمیشی سرانجام درسال 1357 و پس از انقلاب به همراه تعداد زیادی از هنرمندان ایران را ترک کرد.

سیاوش قمیشی در لس آنجلس با «فرنگیس» شروع کرد. «در آن دوران کمپانی خاصی برای پخش این آلبوم وجود نداشت به همین علت این آلبوم توسـط مردم کپی و دست به دست می شد. اما بعد ها توسـط چهـار کمپانی: «آرت کو»؛ «آواز»؛ «ترانه» و «پارس ویدیو» منتشر شـد که با فـروش بسـیار خوبی نیز روبرو گردید. سیاوش قمیشی تاکید می کند که ارایه آلبوم «فرنگیس» تنها برای سرگرم شدن بوده و او قصد نداشته است تا با این آلبوم تبدیل بهک خواننده شود؛ اما وقتی که در سال 1992 «مسعود فردمنش» به او پیشنهاد کرد که کاری مشترک ارایه دهند و چندین شعر (که بارز ترین آن ها به گفته سیاوش؛ پرنده های قفسی بود) در اختیار سیاوش قرار داد؛ انتشار آلبوم جدید را قبول کرد.

به این ترتیب سیاوش قمیشی از سن 47 سالگی رسما خوانندگی را آغار کرد و آلبوم «حکایت» را منتشر ساخت که مورد توجه بسیار زیادی قرار گرفت. درخواست مردم و کمپانی ها بعد از آلبوم «حکایت» و استقبال پرشوری که از آن صورت گرفت؛ باعث شد که او حرفه خوانندگی را ادامه دهد و علاوه بر آلبوم فرنگیس 13 آلبوم دیگر نیز روانه بازار موسیقی نماید.» پس از این سیاوش قمیشی آلبوم های دیگری را نیز منتشر کرد که با موفقیت بسیار روبه رو شد.

سیاوش قمیشی درباره علاقه اش به بازگشت به ایران می گوید: «من تمام این مدت نشستم این جا که ببینم کِی برمی گردم ایران! من نه اون چهارده سال انگلیس؛ انگلیسی شدم و نه این بیست و شش سال آمریکا؛ آمریکایی! تصمیم من نیست؛ در نتیجه اگر بشود؛ همین جوری که مردم من رو می خواهند باشم؛ حتما فردا می روم ایران!»

در بیشتر آهنگ های ساخته سیاوش قمیشی رگه هایی روشن و قوی از موسیقی ایرانی را می توان یافت که اگرچه روایت جز به جز موسیقی ردیفی ایران نیستند؛ اما به خوبی حس ایرانی بودن را حتی در ذهن شنوندۀ غیرحرفه ای متبادر می کنند و این هنر سیاوش قمیشی است که با گریز آگاهانه از تکرار سنتی و نخ نما؛ ملودی های ظریف ایرانی را همچون تار های طلا بر پیکرۀ ترانه اش می بافد.

قمیشی؛ آهنگ خاطره انگیز زیاد دارد و حتی تاثیر ترانه های او تا حدی است که همین حالا هم در بساط دستفروش های کتاب در انقلاب؛ می شود کتاب ترانه هایی را که خوانده پیدا کرد؛ این که بخواهیم فهرستی از بهترین های قمیشی ردیف کنیم کار دشواری ست؛ نه از این جهت که مثل خوانندگان داخلی کارِ خوب کم داشته باشد؛ بلکه مشکل اینجاست او کار خوب زیاد دارد. در نظرسنجی یک شبکه ماهواره ای سه آهنگ «فرنگیس»؛ «جزیره» و «تو بارون که رفتی» محبوب ترین آهنگ های قمیشی شناخته شدند.

در نظر داشته باشید که او بسیاری از آثار شاخص خواننده ای؛ چون ابی را هم ساخته؛ خصوصا از آلبوم جاودانه «ستاره های سربی»

از آهنگ های معروف و خاطره انگیز او می توان به موارد زیر اشاره کرد:

طلوع

پنجره

جزیره

غروب

الکی

یادگاری

دلتنگی