تورم ونزوئلا کمتر از ایران شد

حتی ردپای حضور برخی از شرکت های آمریکایی در صنعت نفت این کشور نیز مشاهده می شود. اگرچه در انتخابات اخیر ونزوئلا چالش های مادورو با دولت بایدن دوباره تشدید شد اما این موضوع باعث تشدید تحریم های نفتی نشد و دولت مادورو به لطف درآمد های نفتی و برخی اصلاحات ریاضتی توانست نرخ تورم را کاهش دهد. نکته دیگر اینکه کاهش نرخ تورم ونزوئلا بسیار شدید بوده اما این موضوع نمی تواند تضمین کند که این کشور توانسته نرخ تورم را به شکل پایدار مهار کند و نیاز به اصلاحات اقتصادی عمیق وجود دارد.

تورم نقطه به نقطه ونزوئلا در ماه سپتامبر با کاهش ۹.۷۵ واحد درصدی به ۲۵.۷۵ درصد رسیده است. تورم ماهانه ونزوئلا در سپتامبر نیز به ۰.۸ درصد رسیده است. کاهش تحریم های نفتی و توافقات اقتصادی بین ونزوئلا و آمریکا از عوامل اصلی کاهش تورم بوده اند. این توافقات به ونزوئلا اجازه داده است تا تولید و صادرات نفت را افزایش دهد و درآمد های ارزی بیشتری کسب کند. افزایش دسترسی به منابع مالی بین المللی و بازگشت سرمایه گذاری خارجی نیز به ثبات نرخ ارز و کنترل تورم کمک کرده است.

در سال های گذشته «ونزوئلایی شدن» در ادبیات اقتصادی ایران به معنای تورم های ۳ رقمی بود و از آن به عنوان یک هشدار استفاده می شد. این در حالی است که ونزوئلا با مذاکره و کاهش تحریم ها توانست تورم ۳ رقمی را مهار کند و به کمتر از تورم ایران برساند. بر اساس آخرین آمار منتشرشده تورم نقطه به نقطه ایران در شهریورماه سال جاری معادل ۳۱.۲ درصد بوده است. این مساله نشان می دهد که ایران نیز می تواند با استفاده از ابزار های پولی و همچنین دور کردن سایه تحریم ها از اقتصاد خود توانایی مهار تورم مزمن را دارد.

تورم نقطه به نقطه ونزوئلا در ماه سپتامبر با کاهش ۹.۷۵ واحد درصدی نسبت به ماه اوت به ۲۵.۷۵ درصد رسید. تورم نقطه به نقطه در ونزوئلا از سال ۱۹۷۳ تا ۲۰۲۴ به طور متوسط ۳۵۶۵ درصد بوده است. همچنین نرخ تورم ماهانه ونزوئلا در ماه سپتامبر با کاهش ۰.۶ واحد درصدی نسبت به ماه اوت به ۰.۸ درصد رسیده است. نگاهی به جزئیات تورم ونزوئلا نشان می دهد که خدمات آموزشی با تورم ۴.۹ درصدی پرچم دار تورم در این ماه بوده اند. افزایش تورم سایر گروه ها در این ماه معتدل تر بوده است. موادغذایی و نوشیدنی های غیرالکلی ۰.۴ درصد تورم پوشاک و کفش ۰.۶ درصد و تورم مسکن ۰.۵ درصد بوده است.

نقش رفع تحریم ها در مهار تورم

توافقات اقتصادی بین ونزوئلا و ایالات متحده در سال های اخیر تاثیر چشم گیری در کنترل و کاهش نرخ تورم این کشور داشته اند. این توافقات به ویژه در حوزه نفت پیامد های مثبتی برای اقتصاد ونزوئلا به همراه داشته است. یکی از مهم ترین این توافقات کاهش تدریجی تحریم های نفتی است که پیش تر از سوی دولت آمریکا علیه صنعت نفت ونزوئلا اعمال شده بود. این تحریم ها که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ به اوج خود رسیده بودند آثار منفی گسترده ای بر اقتصاد ونزوئلا داشتند.

از آنجا که بخش عمده ای از درآمد های ارزی ونزوئلا از فروش نفت تامین می شود کاهش تحریم ها به این کشور امکان افزایش تولید و صادرات نفت را داده است. افزایش صادرات نفت به طور مستقیم به افزایش درآمد های ارزی منجر شده و کاهش فشار های تورمی را به دنبال داشته است. در حال حاضر با این تغییرات نرخ ارز در بازار ونزوئلا به ثبات رسیده و واردات کالا ها با هزینه کمتر و سهولت بیشتری انجام می شود که تاثیر مثبتی بر قیمت ها گذاشته است. روابط تجاری بهبودیافته بین ونزوئلا و ایالات متحده و کاهش محدودیت های تجاری نقش مهمی در جذب سرمایه گذاری های خارجی و بهبود فضای کسب وکار در ونزوئلا ایفا کرده اند.

آمریکا به عنوان یکی از بزرگ ترین بازار های مصرف کننده جهان برای صادرات ونزوئلا از اهمیت بالایی برخوردار است. بازگشت برخی شرکت های آمریکایی به ونزوئلا و سرمایه گذاری های جدید در بخش های نفت و گاز نقشی کلیدی در بهبود اقتصادی این کشور ایفا کرده است. نرخ رشد اقتصادی ونزوئلا که در سال۲۰۲۰ به منفی ۳۰درصد رسیده بود با این تغییرات در سال۲۰۲۲ به ۸درصد و در سال۲۰۲۳ به ۴درصد افزایش یافته است.

علاوه بر این یکی از دستاورد های مهم این توافقات افزایش دسترسی ونزوئلا به منابع مالی و اعتبارات بین المللی بوده است. کاهش تحریم ها و بهبود روابط اقتصادی با آمریکا زمینه لازم برای دریافت وام ها و کمک های مالی بین المللی را فراهم کرده است. این منابع مالی به دولت ونزوئلا امکان داده اند که بخشی از هزینه های خود را بدون نیاز به چاپ پول و ایجاد تورم جدید تامین کند. در نتیجه فشار های تورمی کاهش یافته و کنترل تورم در این کشور آسان تر شده است.

از سوی دیگر همکاری های اقتصادی بین ونزوئلا و آمریکا به دولت کاراکاس کمک کرده است تا برخی از زیرساخت های اقتصادی خود را بهبود بخشد. با کاهش تحریم ها شرکت های بین المللی و موسسات مالی مجددا وارد بازار ونزوئلا شده و در پروژه های عمرانی و توسعه ای سرمایه گذاری کرده اند. این سرمایه گذاری ها به ایجاد اشتغال افزایش تولید و رشد درآمد های دولت منجر شده است که این امر به کاهش فشار های تورمی و ایجاد ثبات در اقتصاد کشور کمک کرده است.

حداقل حقوق ۳.۵ دلاری

دولت ونزوئلا از ابتدای سال جاری در مسیر کاهش تورم گام های بزرگی برداشته است. استراتژی این نهاد شامل تثبیت نرخ ارز و مدیریت دقیق مخارج برای جلوگیری از افزایش قیمت های مصرف کننده است. در ۸ ماه گذشته قیمت هر دلار آمریکا معادل ۳۶ بولیوار بوده است. با این حال بسیاری از کارگران همچنان با حقوق ناکافی نسبت به قیمت مواد غذایی و سایر کالا ها دست و پنجه نرم می کنند. حداقل دستمزد در کشور ۱۳۰بولیوار یا ۳.۵ دلار در ماه است. این در حالی است که بیشتر قیمت ها بر اساس دلار محاسبه می شوند. کارکنان دولتی بازنشستگان و مستمری بگیران پاداش هایی دریافت می کنند که تاثیر کمتری بر خزانه دولت دارند. حقوق در بخش خصوصی معمولا کمی بالاتر است. با وجود این تلاش ها چالش هایی در برقراری تعادل بین ثبات اقتصادی و نیاز های کارگران ونزوئلایی همچنان وجود دارد. دولت همچنان در حال مدیریت شرایط پیچیده اقتصادی است و سعی دارد استاندارد های زندگی شهروندان خود را بهبود بخشد.

ونزوئلایی شدن دیگر ترسناک نیست

اقتصاد ایران نیز در سال های گذشته با تورم های بالا دست و پنجه نرم کرده است. یکی از ریشه های تورم در ایران کاهش درآمد های نفتی به دلیل تحریم های اقتصادی و به تبع آن کسری بودجه های مزمن بوده است. ناترازی بودجه و شیوه های تامین این کسری ها موجب شده است تا ایران به صورت مزمن تورم های ۲ رقمی داشته باشد. در چنین شرایطی «ونزوئلایی شدن» در ادبیات اقتصادی ایران به معنای تورم های ۳ رقمی بود و از آن به عنوان یک هشدار استفاده می شد.

این در حالی است که ونزوئلا در یک سال گذشته توانسته است با کاهش تحریم ها تورم ۳ رقمی خود را مهار و سطحی پایین تر از تورم ایران برساند. با وجود اختلاف ماه های میلادی و شمسی اگر سپتامبر را معادل شهریور قرار دهیم در حال حاضر تورم نقطه به نقطه ونزوئلا ۵.۴۵ واحد درصد از تورم ایران کمتر است. به همین علت شاید بتوان گفت که ونزوئلایی شدن دیگر چندان ترسناک نیست و ایران نیز می تواند با دور کردن سایه تحریم ها از اقتصاد خود تورم مزمن را که در سال های گذشته به یکی از بیماری های اقتصاد کلان بدل شده است مهار کند.