بازخوانی هشدارهای داریوش مهرجویی در روز طبیعت

داریوش مهرجویی آرزو داشت: «عده ای بیایند کیسه ها را در دستشان بگیرند و در این جاده ها حرکت کنند و کامیون ها دنبالشان بیایند و آشغال ها را جمع کنند و یک خرده مردم را شستشوی مغزی بدهند که نریزید این آشغالها را ؛ بیرون نریزید؛ خودتان آن ها را تمیز کنید؛ همان طور که اتاق خانه تان را جارو می زنید و تمیز می کنید.»

به گزارش اتاق زندگانی؛ همزمان با 13 فررودین ماه روز طبیعت باید یادی کنیم از داریوش مهرجویی کارگردان سرشناس سینمای ایران که همواره دغدغه محیط زیست داشت؛ تا جایی که فیلم «نارنجی پوش» را ساخت؛ فیلمی که داستان حامد آبان (حامد بهداد) عکاس حرفه ای مجلات و روزنامه ها است که با خواندن کتابی چنان تحت تاثیر پالایش محیط زیست و مبارزه با آشغال زایی می شود و با لباس نارنجی مخصوص رفتگران به شهرداری می پیوندد و با عنوان «نارنجی پوش لیسانسه» به شهرت می رسد و….

داریوش مهرجویی که اتاق زندگانی ماه سال گذشته در منزل اش به همراه همسرش وحیده محمدی فر به قتل رسید؛ گفته بود: « هردفعه پایم را از تهران بیرون می گذارم؛ مثل این آدمهای عصبی چشمهایم خیره به این کناره جاده هاست؛ آشغال هایی که ریخته اند و هست و می ماند. مثلا این شیشه های آب معدنی ولش کنید تا دو هزار سال می ماند. هیچ چیز تجزیه اش نمی کند یا این قوطی ها و حلبی ها و پلاستیک ها. من حیرت می کنم که چه قدر آشغال از توی ماشین بیرون ریخته اند؛ کنار جاده ردیف پر از آشغال شده و همین طور اضافه می شود و اضافه می شود و این مسیولین محیط زیست همین جور نشسته اند خنثی و بی تفاوت.»

کارگردان فیلم های چون «هامون»؛ «اجاره نشین ها» و «گاو» با اشاره به سکانس پایانی فیلمش «نارنجی پوش» یادآور شده بود: « آن چیزی که آخر فیلم می گوییم آرزوی من است؛ همیشه در ذهنم بود کهک بسیجی بشود؛ یک عده ای بیایند این کیسه ها را در دستشان بگیرند و در این جاده ها حرکت کنند و کامیون ها دنبالشان بیایند و این آشغال ها را جمع کنند و یک خرده مردم را شستشوی مغزی بدهند که نریزید این آشغالها را ؛ بیرون نریزید؛ خودتان آن ها را تمیز کنید؛ همان طور که اتاق خانه تان را جارو می زنید و تمیز می کنید. در فیلم هم گفتم کنار زاینده رود می روید سرتاسر چمن سبز و زیبا یک دانه آشغال هم نمی بینید؛ حتی سطل آشغال ها خالی است ؛ با این که هر روز کلی آدم می آید و می رود و آنجا می نشیند و پیک نیک می کند و می خورند و می آشامند و کباب باد می زنند ولی یک ذره آشغال حتی یک ته سیگارنیست. اما اینجا هرچی به طرف بالای کشور می روید فرهنگ زیباشناسی و تمیزی ما تحلیل می رود. ما نیابد هر جای با صفا و تمیزی را کثیف کنیم. »

مهرجویی ادامه داده بود:«من حیرت می کنم که چرا این سازمان محیط زیست که اتفاقا خیلی هم عریض و طویل است کاری نمی کند. نمونه بارزش همین جنگل عباس آباد. بوی تعفن و کثافتش جوری است که نمی توانید نفس بکشید. نمی دانم از فرط تنبلی است یا چیز دیگری که این کامیون های پر از آشغال به جای این که ببرند بار آشغال شان را تحویل بدهند هُری می ریزند پایین در جنگل. تمام این جنگل بدبخت گوشه و کنارش پراز آشغال است و دارند طبیعت را داغون می کنند. فیلم «نارنجی پوش» می گوید آشغال های دور و بر را پاک کنیم و ذهن را هم از آشغال پاک کنیم تا آشغال درون ذهن و جسم ما نفوذ نکند تا دزدی؛ دروغ و ریا در جامعه کمتر شود.»

داریوش مهرجویی در گفت وگویی هم درباره فیلم «نارنجی پوش» گفته بود:« قصدم این بود که به پاکیزگی و زیباشناختی بیشتر توجه داشته باشیم؛ اما از آنجا که اگر ما دو نسل عقب برویم اجدادمان هم چادرنشین و قبیله ای بوده اند و هنوز المان روستایی و قبیله ای در خون ماست و نسبت به «آشغال زایی» خیلی بی تفاوت هستیم هر چیزی که می خوریم بیرون و در محیط زیست می ریزیم. هنوز یاد نگرفته ایم چگونه صحیح و سالم با محیط برخورد کنیم . خود این جریان نیز یک فرهنگ می خواهد که من تمامی سعی و تلاش خود را به کار گرفتم تا این فرهنگ سازی را از طریق این فیلم به مردم مخصوصا جوان ها نشان دهم.

البته هدف فیلم من فقط این نبود که بگویم محیط زیست خود را پاکیزه نگه داریم و شعارهای کلیشه ای بدهم؛ بلکه این مساله را به گونه ای نشان مخاطب دادم تا ذهن خود را از چیزهایی که آنها را آزار می دهد پاک کند.»

کارگردان «هامون» سخنانش را اینگونه ادامه داد: «همه جای این مملکت طبیعت های زیبایی دارد که بخش عمده ای از آنها را آشغال گرفته است؛ دلم می خواهد«نارنجی پوش» هشداری باشد به مسوولان محیط زیست که این مملکت را تمیز نگه دارند چون طبیعت ما دارد از بین می رود. همچنین امیدوارم اکران «نارنجی پوش» تاثیر دلخواهم را در جامعه بگذارد و در رفع معضل آشغال هایی که دارد طبیعت ما را نابود می کند؛ کمکی بکند.»

«نارنجی پوش» داستان حامد آبان (حامد بهداد) عکاس حرفه ای مجلات و روزنامه ها است که با خواندن کتابی چنان تحت تاثیر پالایش محیط زیست و مبارزه با آشغال زایی می شود که با لباس نارنجی مخصوص رفتگران به شهرداری می پیوندد و با عنوان «نارنجی پوش لیسانسه» به شهرت می رسد اما اعتبار و محبوبیت حامد زندگی خصوصی و خانوادگی او را با سیلی از فراز و نشیب های عاطفی تند و ناگهانی به سمت و سویی دیگر می برد…

این فیلم در سی امین جشنواره بین المللی فیلم فجر برنده چهار سیمرغ بلورین (بهترین فیلم سینمای آسیا؛ جایزه بین المذاهب ؛ جایزه ویژه هیات داوران و بهترین تدوین) شده بود. همچنین در شش رشته دیگر ؛ بهترین بازیگر نقش اول زن: لیلا حاتمی بهترین بازیگر نقش دوم زن: میترا حجار؛ بهترین فیلم؛ بهترین کارگردانی؛ بهترین فیلم نامه و بهترین صدابرداری کاندیدای دریافت جایزه شده بود.

حامد بهداد ؛ لیلا حاتمی؛ میترا حجار؛ طناز طباطبایی؛ همایون ارشادی؛ فردوس کاویانی؛ اردشیر رستمی؛ امید روحانی؛ محمدجوادجعفرپور؛ مهیار پورحسابی؛ کیانوش گرامی و… بازیگران اصلی «نارنجی پوش» هستند.

در این زمینه بخوانید:

نارنجی پوش های تهران

داریوش مهرجویی و دوچرخه سواران “نارنجی پوش” مقابل سینما قدس

پایان خبر اتاق زندگانی