آیا توافق امنیتی آمریکا و عربستان شرایط خاورمیانه را سخت تر می کند؟ /محبعلی: حساسیت اعراب به مساله فلسطین کمتر شده است
مهسا مژدهی: پیمان دفاعی که رسانه های غربی حرف آن را می زنند؛ شامل توافقی میان عربستان و امریکاست که در پی آن ریاض مایل است تا به عنوان قدرتی هسته ای در خاورمیانه ظهور کرده و در عین حال برای استفاده از تکنولوژی های در حال ظهور از حمایت واشنگتن بهره ببرد.این اتفاق در حالی می افتد که عربستان در ماه های گذشته؛ تلاش کرد تا ماجرای غزه و جنایت علیه فلسطینی ها را چندان جدی پیگیری نکرده و خودش را داخل جنگ میان حماس و اسراییل نکند. بلینکن که به تازگی ریاض را ترک کرده در مورد توافق امنیتی با عربستان گفته است که این توافق در مراحل پایانی خود به سر می برد. ایده پیمانی جدی میان امریکا و عربستان وقتی مطرح شد که حرف های درگوشی درمورد احتمال به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی از سوی ریاض به میان آمد. برای ایالات متحده چنین پیمانی می تواند یک برد بزرگ باشد و احتمالا تصور عربستان هم این است که با چنین قراردادی برگ برنده را در دست دارد.
در اتاق زندگانی با قاسم محبعلی کارشناس مسایل خاورمیانه و کشورهای عربی در خصوص توافق امنیتی میان عربستان و امریکا و تهدیدهایی که در مقابل خاورمیانه قرار دارد؛ به گفتگو نشسته ایم:
قاسم محبعلی معتقد است آن چیزی که درمورد توافق بین عربستان و امریکا گفته می شود که امریکایی ها پوشش دفاعی کامل به عربستان بدهند و امکانات لازم را جهت یک برنامه هسته ای پیشرفته در اختیار عربستان بگذارند؛ در مقابلش ریاض رابطه با اسراییل را پس از اینکه موضوع دو دولت پیش رفت و شناسایی دولت فلسطین پیش آمد؛ انجام دهند تحولی جدید در خاورمیانه است. البته عربستان همه اینها را موکول به آتش بس در غزه و سپس تشکیل یک دولت فلسطینی کرده است. این توافق باعث می شود عربستان از امکانات پیشرفته از نظر نظامی و هسته ای برخوردار شوند.
او در مورد مساله هسته ای شدن عربستان می گوید: شرط ریاض این است که عربستان به شرطی روابط خود را با اسراییل عادی سازی می کند که تلاویو و کنگره امریکا و … مخالفت خود را در مقابل هسته ای شدن عربستان بردارند. اگر عربستان روابط خود را با اسراییل عادی سازی کند؛ باقی کشورهای عربی با تعداد قابل توجهی از کشورهای اسلامی به ریاض می پیوندند و روابط خود را با رژیم صهیونیستی عادی سازی خواهند کرد. واضح است که عربستانی ها دنبال بلندپروازی هایی هستند که از نظر اقتصادی و نظامی و … به قدرت اول منطقه تبدیل شوند و این توافق می تواند به آنها در این بلندپروازی ها کمک کند.
اما مشکلات داخلی در عربستان بحثی جداست و بالاخره در داخل عربستان مخالفت هایی با عادی سازی وجود دارد. در داخل ساختار قدرت هم می تواند مخالفت هایی وجود داشته باشد. یعنی در بین نیروهای مذهبی یا سیاسی عربستان مخالفت هایی امکان پذیر است.
محبعلی در ادامه توضیح می دهد: در این جریان اخیر غزه مشخص شد که در جهان عرب واکنش های جدی به سبک قدیم در مورد مساله فلسطین وجود ندارد. تفاوت هایی در جامعه عربی در مقایسه با گذشته اتفاق افتاده است. در مقایسه با دو سه دهه قبل که جامعه عربی به شدت به مساله فلسطین حساس بود؛ الان چنین حساسیت هایی کمتر شده است اما به هرحال عربستان باید نگران واکنش ها پس از این قرارداد باشد.
این کارشناس مسایل خاورمیانه در مورد اینکه ایران و ترکیه در مقابل چنین تصمیماتی در مقایسه با دیگر کشورها حساسیت بیشتری دارند و ممکن است تنش با عربستان از سوی این دو کشور بالا بگیرد می گوید: ترکیه خیر. آنها روابط خود را با اسراییل دارند و درست است که به زبان از حماس و فلسطینی ها حمایت می کند اما وضعیت متفاوتی دارد. اما در مورد ایران احتمال دارد اجماعی از امریکا و عربستان و اسراییل در مقابل ایران شکل بگیرد.
او ادامه می دهد: کشورهای متفاوتی البته با اسراییلی ها روابطی دارند یا روابط را عادی سازی کرده اند اما روابط ایران با آنها مشکلی ندارد. عربستان هم ممکن است به این لیست اضافه شود و بعید است این موضوع تاثیرعمده ای روی روابط تهران و ریاض بگذارد. اما دو کشور با توجه به فرازونشیب هایی که در دهه های گذشته داشته اند؛ ممکن است دچار مشکلاتی شوند.
قاسم محبعلی در مورد اینکه عربستان روابط خود را با امریکا ترمیم کرده است می گوید: من فکر می کنم آمریکایی ها از اختلافاتی که بر سر کشته شدن خاشقچی به وجود آمده بود عبور کرده اند. ظاهرا عربستانی ها با دولت بایدن به نتیجه رسیده اند تا روابط خود را بازسازی کنند. اما در رابطه با کشورهای اروپایی مساله حقوق بشر در عربستان می تواند به عنوان یک چالش تبدیل شود.
او تاکید می کند: عربستان با توجه به امکانات اقتصادی که دارد؛ در صورتی که به چنین توافقی دست پیدا کند؛ ممکن است خود را به عنوان قدرتی مهم در منطقه به شمار آورده و تبدیل به تهدیدی برای کشورهای دیگر؛ حتی ایران و به ویژه برای کشورهای عربی کوچک همسایه شود.
311312
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "آیا توافق امنیتی آمریکا و عربستان شرایط خاورمیانه را سخت تر می کند؟ /محبعلی: حساسیت اعراب به مساله فلسطین کمتر شده است" هستید؟ با کلیک بر روی بین الملل، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "آیا توافق امنیتی آمریکا و عربستان شرایط خاورمیانه را سخت تر می کند؟ /محبعلی: حساسیت اعراب به مساله فلسطین کمتر شده است"، کلیک کنید.
