علت تقه زدن گیربکس در دنده عقب آریزو ۵ چیست؟

سیستم گیربکس اتوماتیک در خودروهای مدرن مانند چری آریزو ۵ یکی از پیچیده ترین بخش های فنی خودرو محسوب می شود. با وجود طراحی پیشرفته این سیستم ممکن است کاربران در هنگام استفاده از دنده عقب با مشکلی مانند “تقه زدن” روبه رو شوند. در این مقاله به دلایل بروز این مشکل راهکارهای پیشگیری و نکات تعمیراتی می پردازیم.

معرفی گیربکس آریزو ۵

چری آریزو ۵ به یک گیربکس اتوماتیک CVT مجهز است که برای ارائه رانندگی روان و مصرف سوخت بهینه طراحی شده است. گیربکس CVT برخلاف گیربکس های اتوماتیک معمولی از تسمه و پولی برای تغییر نسبت انتقال قدرت استفاده می کند. این طراحی گرچه ساده تر به نظر می رسد اما حساسیت زیادی نسبت به تنظیمات و نگهداری صحیح دارد.

اهمیت بروز مشکل در دنده عقب

مشکل تقه زدن در دنده عقب علاوه بر کاهش کیفیت رانندگی ممکن است نشان دهنده آسیب های داخلی در گیربکس باشد که در صورت نادیده گرفتن هزینه های تعمیراتی بالایی به همراه دارد. همچنین این مشکل می تواند راننده را در مانورهای حساس دچار مشکل کند.

دلایل بروز تقه زدن در گیربکس دنده عقب آریزو ۵

۱. کیفیت پایین روغن گیربکس

روغن گیربکس در سیستم های اتوماتیک نقش حیاتی دارد. اگر روغن گیربکس کیفیت کافی نداشته باشد یا عمر مفید آن به پایان رسیده باشد روانکاری و خنک کنندگی به درستی انجام نشده و باعث ایجاد تقه در هنگام تغییر دنده می شود.

۲. سطح ناکافی روغن گیربکس

کاهش سطح روغن به دلایلی مانند نشت از کاسه نمدها یا اتصالات می تواند منجر به کاهش فشار در سیستم انتقال قدرت شود. در نتیجه هنگام انتخاب دنده عقب اصطکاک میان قطعات افزایش یافته و صدای تقه ایجاد می شود.

۳. خرابی در شیرهای برقی (سلونوئیدها)

شیرهای برقی وظیفه کنترل فشار روغن را برعهده دارند. هرگونه ایراد در عملکرد سلونوئیدها می تواند باعث اختلال در فرآیند تغییر دنده شود به خصوص در دنده عقب که فشار روغن بالاتری نیاز است.

۴. مشکلات در سیستم کالیبراسیون

گیربکس های CVT به تنظیمات نرم افزاری وابسته اند. اگر کالیبراسیون نرم افزاری گیربکس دچار اشکال شود دنده ها به درستی تعویض نمی شوند و تقه زدن یکی از نتایج آن است.

۵. سایش یا خرابی تسمه گیربکس

تسمه های فلزی در گیربکس CVT تحت فشار و سایش زیادی هستند. در صورت آسیب دیدگی انتقال قدرت ناهماهنگ شده و صدای تقه در هنگام درگیر شدن دنده ها به گوش می رسد.

۶. فشار زیاد بر گیربکس

رانندگی با دور موتور بالا یا جابجایی سریع بین دنده ها (مانند دنده عقب به جلو) می تواند به قطعات داخلی گیربکس فشار آورده و باعث آسیب یا ایجاد تقه شود.

۷. اشکال در واحد کنترل الکترونیکی (TCU)

واحد کنترل الکترونیکی گیربکس (TCU) وظیفه هماهنگی بین قطعات مختلف را دارد. در صورت خرابی TCU یا عدم هماهنگی با موتور این مشکل ممکن است رخ دهد.

۸. خرابی سنسورهای گیربکس

سنسورهایی مانند سنسور سرعت یا سنسور موقعیت دنده در عملکرد روان گیربکس نقش دارند. خرابی هر یک از این سنسورها ممکن است باعث بروز این ایراد شود.

مقایسه با سایر خودروهای CVT

مشکل تقه زدن در دنده عقب مختص آریزو ۵ نیست و ممکن است در خودروهای دیگر مجهز به گیربکس CVT نیز مشاهده شود. خودروهایی مانند نیسان جوک یا هوندا سیویک نیز گاهی با این مشکل روبرو می شوند. با این حال در آریزو ۵ حساسیت بالای سیستم کالیبراسیون و کیفیت روغن به عنوان دو عامل اصلی برجسته تر هستند.

تجربیات کاربری

بررسی نظرات کاربران نشان می دهد که نگهداری مناسب از گیربکس تعویض به موقع روغن و اجتناب از رانندگی پرفشار تأثیر قابل توجهی در کاهش این مشکل دارد. برخی کاربران نیز گزارش داده اند که بروزرسانی نرم افزاری گیربکس در نمایندگی ها مشکل را برطرف کرده است.

راهکارهای عملی برای پیشگیری

۱. تعویض منظم روغن گیربکس

روغن گیربکس CVT باید براساس دستورالعمل سازنده (معمولاً هر ۴۰,۰۰۰ کیلومتر) تعویض شود. همچنین از استفاده از روغن های غیراستاندارد اجتناب کنید.

۲. بررسی دوره ای سطح روغن

حداقل ماهی یک بار سطح روغن گیربکس را بررسی کنید و در صورت کمبود از نشتی های احتمالی اطمینان حاصل کنید.

۳. بروزرسانی نرم افزاری گیربکس

به نمایندگی مجاز مراجعه کرده و از وجود آخرین نسخه نرم افزار گیربکس اطمینان حاصل کنید.

۴. رانندگی اصولی

از تغییر سریع دنده ها اجتناب کنید و اجازه دهید خودرو در حالت توقف کامل قرار گیرد سپس دنده را تغییر دهید.

۵. بازرسی دوره ای تسمه گیربکس

در سرویس های دوره ای از مکانیک بخواهید وضعیت تسمه گیربکس را بررسی کند.

مزایا و معایب گیربکس CVT آریزو ۵

مزایا :

• رانندگی نرم و بی صدا
• مصرف سوخت اقتصادی
• عملکرد مناسب در شتاب گیری

معایب :

• حساسیت زیاد به نگهداری
• هزینه بالای تعمیرات
• احتمال بروز مشکلات نرم افزاری

نتیجه گیری

مشکل تقه زدن گیربکس در دنده عقب آریزو ۵ ناشی از عوامل متعددی است که با نگهداری صحیح و سرویس های منظم قابل پیشگیری است. آگاهی از عوامل مؤثر بر این مشکل و انجام اقدامات پیشگیرانه می تواند عمر مفید گیربکس را افزایش داده و هزینه های احتمالی را کاهش دهد.

پرسش و پاسخ های متداول

۱. آیا تقه زدن گیربکس خطرناک است؟ بله این مشکل ممکن است نشانه ای از خرابی های جدی تر باشد. در صورت مشاهده باید سریعاً به تعمیرکار مراجعه کنید.

۲. آیا استفاده از روغن گیربکس غیراستاندارد مجاز است؟ خیر استفاده از روغن غیراستاندارد می تواند به گیربکس آسیب جدی وارد کند.

۳. هزینه تعمیر گیربکس CVT چقدر است؟ هزینه تعمیر بسته به نوع خرابی متفاوت است اما معمولاً هزینه تعمیرات گیربکس CVT بیشتر از گیربکس های معمولی است.

 نویسنده: احسان احمدزاده